Tilnefning til Íslensku menntaverðlaunanna 2020
Framúrskarandi þróunarverkefni
Vistheimt með skólum er fræðsluverkefni í grunn- og framhaldsskólum um vistheimt. Verkefnið beinir sjónum nemenda að endurheimt náttúrulegra gæða og mikilvægi hennar fyrir gróður og jarðveg, líffræðilega fjölbreytni og baráttuna við loftslagshamfarir.
Vistheimt með skólum stuðlar að aukinni þekkingu ungmenna og kennara á vistheimt sem aðgerð til að sporna gegn risavöxnum, alþjóðlegum umhverfisvanda. Lögð er áhersla á að nemendur læri landlæsi, skilji orsakir og afleiðingar flókinna hnattrænna umhverfisvandamála um leið og þeir taka þátt í að leysa þau. Í verkefninu áskotnast nemendum verkfæri til að kljást við raunveruleg vandamál sem er mikilvægt til að koma til móts við vaxandi loftlagskvíða ungmenna.
Verkefnið styður við heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna og hefur verið í þróun undanfarin sjö ár. Í tengslum við verkefnið hefur verið þróað líkan að umhverfisfræðslu fyrir grunn- og framhaldsskóla sem eflir þekkingu í náttúrufræði og vistheimt, en kallað hefur verið eftir árangursríkum aðferðum og kennsluefni á sviði náttúrufræða og flókinna álitamála sem snerta umhverfismál og náttúruvá.
Þátttakendur verkefnisins fá tækifæri til að feta í fótspor vísindafólks með náinni samvinnu Landverndar, Landgræðslunnar og þátttökuskóla. Nemendur og kennarar vinna með færustu sérfræðingum að tilraunum á örfoka landi, að mælingum á framvindu gróður- og dýrasamfélaga og að verkefnum í tengslum við endurheimt votlendis. Nemendur læra leiðir til að binda kolefni og auka líffræðilega fjölbreytni svæða, lögð er áhersla á að þeir komi með sínar eigin hugmyndir og að verkefnin séu uppbyggileg, jákvæð og lausnamiðuð.
Árið 2017 kom út námsefnið Vistheimt á gróðursnauðu landi fyrir nemendur á miðstigi og í undirbúningi er námsefni fyrir unglingastig og framhaldsskólastigið. Fjölmargir hafa komið að þróun verkefnisins. Rannveig Magnúsdóttir dýravistfræðingur er einn af höfundum þess og hefur verið verkefnisstjóri frá byrjun. Krístín Svavarsdóttir plöntuvistfræðingur hefur einnig lagt mikið til þess, ásamt öðrum sérfræðingum hjá Landgræðslunni og Landvernd, að ógleymdu starfsfólki og nemendum Grunnskólans á Hellu, Hvolsskóla, Þjórsárskóla og fleiri þátttökuskóla.
Ýmsir aðilar hafa styrkt verkefnið: Áslaug Hafliðadóttir (erfðagjöf), Sendiráð Bandaríkjanna á Íslandi, Sprotasjóður, Umhverfis- og auðlindaráðuneytið og Þróunarsjóður námsgagna.
Verkefnið er með heimasíðu og á vefsíðunni Opinber nýsköpun má lesa um verkefnið.
